Theo Công văn số 133/SPS-BNNVN của Văn phòng SPS Việt Nam, Mexico yêu cầu hạt cà phê xuất khẩu vào nước này phải giữ tại cửa khẩu để kiểm tra cho đến khi nhận được kết quả phân tích. Nếu kết quả kiểm tra có đối tượng kiểm dịch, nhà nhập khẩu có thể chọn trả lại nơi xuất khẩu hoặc tiêu hủy. 

Nếu kết quả kiểm tra có côn trùng (không phải đối tượng kiểm dịch), có thể sẽ áp dụng biện pháp xử lý bằng hoạt chất Methyl bromide.

Việc sửa đổi quy định đối với cà phê hạt xuất khẩu vào Mexico dựa trên đánh giá nguy cơ của Cơ quan Dịch vụ chất lượng, An toàn và Sức khỏe - Nông nghiệp Thực phẩm Quốc gia (SENASICA). Đồng thời, nước này gỡ bỏ 2 biện pháp: Yêu cầu sản phẩm nhập khẩu phải tuân thủ thủ tục lưu giữ, giám sát và tự chịu trách nhiệm; yêu cầu chẩn đoán kiểm dịch thực vật đối với nấm, vi khuẩn và cỏ dại.

Hiệp hội Cà phê - Ca cao Việt Nam, các doanh nghiệp cùng những tổ chức, cá nhân liên quan có thời hạn 60 ngày để phản hồi Thông báo số G/SPS/N/MEX/439, G/SPS/N/MEX/441 của Mexico, tính từ 21/3.

Nếu Việt Nam và các quốc gia nhận thông báo không phản hồi, Mexico sẽ tự động áp dụng các quy định kiểm dịch mới theo thông lệ WTO. Do vậy, Văn phòng SPS Việt Nam đề nghị Cục Bảo vệ thực vật và Hiệp hội Cà phê - Ca cao Việt Nam nghiên cứu và thông báo cho các tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân có cà phê xuất khẩu sang Mexico.

Ý kiến góp ý cho dự thảo của Mexico (nếu có) gửi về Văn phòng SPS Việt Nam trước ngày 20/5 để  tổng hợp và chuyển tới thành viên WTO.

Cà phê là nông sản xuất khẩu chủ lực của Việt Nam, nhất là trong bối cảnh sản phẩm này liên tục lập kỷ lục về giá từ đầu năm 2024 đến nay. Một số chuyên gia dự báo, giá cà phê có thể vượt ngưỡng 4.000 USD/tấn.

Mexico là một thị trường lớn, giàu tiềm năng với nông sản Việt Nam, trong đó có cà phê. Cùng với thủy sản, cà phê Việt Nam được Mexico ưa chuộng. Người Mexico tiêu thụ cà phê hàng đầu thế giới, với ước tính khoảng 1,7kg/người/năm.

Đặc biệt, có đến hơn 80% hộ gia đình Mexico tiêu thụ cà phê hòa tan, một sản phẩm thường được làm từ cà phê Robusta - giống cà phê chính của Việt Nam, trồng nhiều ở khu vực Tây Nguyên.

Khi xuất khẩu sang quốc gia đông dân thứ 10 thế giới, doanh nghiệp Việt Nam còn hưởng lợi từ Hiệp định CPTPP bởi Mexico đã cam kết xóa bỏ 77% số dòng thuế ngay, tương đương 36,5% kim ngạch nhập khẩu từ Việt Nam, đồng thời xóa bỏ thuế quan với 98% số dòng thuế vào năm thứ 10 từ khi CPTPP có hiệu lực.

Tổng doanh thu cà phê tại Mexico được dự báo lên tới 2,7 tỷ USD vào năm 2024, trong đó doanh thu cho nhóm đối tượng sử dụng tại nhà (thường là cà phê hòa tan) khoảng 1,2 tỷ USD, theo Statista.

Việt Nam và Hoa Kỳ là hai quốc gia xuất khẩu cà phê nhiều nhất vào Mexico, theo số liệu của OEC năm 2022. Mỗi nước đã xuất hơn 45 triệu USD, tương đương hơn 20% dung lượng thị trường này.

Ngoài Mexico, Văn phòng SPS Việt Nam cũng nhận thông báo từ UAE, Bahrain, Kuwait, Oman, Qatar, Ảrập Xêút, Yemen liên quan đến lấy mẫu; phương pháp kiểm tra và thử nghiệm, đóng gói, vận chuyển, bảo quản và ghi nhãn đối với hạt cà phê rang nguyên hạt và cà phê rang xay thuộc giống (Coffea).