Ngành hàng gỗ có thể chịu tác động lớn

Ngày 2/4/2025, Chính phủ Hoa Kỳ chính thức ban hành và áp dụng biểu thuế đối ứng đối với một số mặt hàng xuất xứ từ Việt Nam, mức thuế suất lên tới 46%. Ngày 9/4, Chính phủ Hoa Kỳ thông báo tạm dừng 90 ngày kế hoạch áp thuế đối với 75 quốc gia đối tác thương mại không có hình thức trả đũa với Hoa Kỳ.

Nếu sau 90 ngày, mức thuế đối ứng thực sự có hiệu lực sẽ gây áp lực lớn đối với cộng đồng doanh nghiệp, khả năng giảm lợi nhuận, giảm đơn hàng và thị phần xuất khẩu khi các đối tác Mỹ có thể tìm nguồn hàng thay thế từ các nước không bị áp thuế cao.

Năm 2024, kim ngạch xuất khẩu của tỉnh Bắc Kạn đạt khoảng 46 triệu USD, trong đó gỗ và các sản phẩm từ gỗ (gỗ ván ép, ván sàn, đũa gỗ…) chiếm gần 43%, còn lại là các mặt hàng khoáng sản, kim loại và nông sản.

Về thị trường xuất khẩu, chủ yếu hàng hóa của tỉnh xuất sang Trung Quốc, Hoa Kỳ, Hàn Quốc, Nhật Bản, Đài Loan, EU, Malaysia, Singapore, trong đó riêng thị trường Hoa Kỳ chiếm khoảng 15%. Ngành hàng xuất khẩu sang Hoa Kỳ chủ yếu là gỗ và sản phẩm từ gỗ (ván sàn công nghiệp, gỗ dán ép).

Theo báo cáo của ngành hải quan, quý I năm nay, tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu tỉnh Bắc Kạn đạt hơn 10 triệu USD, tăng hơn 8,1% so với cùng kỳ năm trước, trong đó kim ngạch xuất khẩu đạt hơn 6,8 triệu USD.

Trên địa bàn tỉnh Bắc Kạn có 22 doanh nghiệp xuất khẩu hàng hóa, trong đó 2 đơn vị xuất khẩu trực tiếp sang thị trường Hoa Kỳ là Công ty CP Đầu tư Govina (xuất khẩu ván gỗ dán); Công ty TNHH Lechenwood Việt Nam (xuất khẩu ván gỗ dán và ván sàn). Riêng Công ty TNHH Lechenwood Việt Nam, tỷ trọng hàng xuất khẩu sang thị trường Hoa Kỳ chiếm 54,7% tổng sản lượng sản xuất của đơn vị.

Ngay sau khi thông tin về chính sách thuế quan mới của Hoa Kỳ, một số đơn hàng của 2 doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Bắc Kạn xuất khẩu sang thị trường Hoa Kỳ đã bị tạm dừng hoặc hủy đơn hàng. Riêng Công ty TNHH Lechenwood Việt Nam đã bị hủy 100% đơn hàng xuất khẩu ván sàn.

Linh hoạt thích ứng

Trước biến động của thị trường, ngành công thương tỉnh Bắc Kạn dự báo, tốc độ tăng trưởng công nghiệp của tỉnh sẽ giảm từ 1% - 2% so với mục tiêu kịch bản tăng trưởng năm 2025.

Ước tính kim ngạch xuất khẩu năm 2025 đối với ngành gỗ có thể giảm từ 8-10 triệu USD, một số doanh nghiệp có thể cắt giảm lao động, gây ảnh hưởng an sinh xã hội, đồng thời do xuất khẩu giảm nên thu ngân sách từ hoạt động này cũng giảm.

Để tháo gỡ khó khăn, tỉnh Bắc Kạn đã tổ chức hội nghị đánh giá tác động của chính sách thuế đối ứng mới từ phía Hoa Kỳ đến các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh và các giải pháp tháo gỡ khó khăn.

Tại cuộc họp, các doanh nghiệp có sản phẩm xuất khẩu sang thị trường Hoa Kỳ đề nghị UBND tỉnh Bắc Kạn xem xét, hỗ trợ kết nối mở rộng thị trường thay thế, tăng cường xúc tiến thương mại tại các thị trường như EU, Nhật Bản, Hàn Quốc và các nước Đông Nam Á. Tỉnh tiếp tục hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận vốn vay ưu đãi nhằm ổn định sản xuất, mở rộng thị trường nội địa, có chính sách hoãn, giãn thuế đối với doanh nghiệp phù hợp với tình hình hiện nay.

Ông Đinh Quang Tuyên, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Bắc Kạn yều cầu các đơn vị có liên quan xây dựng phương án hỗ trợ doanh nghiệp bị ảnh hưởng, đẩy mạnh hoạt động xúc tiến thương mại, kết nối thị trường thay thế như EU, Nhật Bản, Hàn Quốc, ASEAN. Yêu cầu Sở Tài chính, Ngân hàng Nhà nước phối hợp rà soát và đề xuất các kênh hỗ trợ tài chính, giúp doanh nghiệp ổn định sản xuất, đặc biệt là doanh nghiệp chế biến gỗ.

Ông Tuyên cho rằng, trong hoàn cảnh này, việc Hoa Kỳ tạm hoãn áp dụng biểu thuế trong 90 ngày là “cơ hội vàng” để các bên đàm phán, doanh nghiệp chế biến gỗ của Bắc Kạn cần kịp thời điều chỉnh chiến lược kinh doanh, mở rộng thị trường và nâng cao khả năng thích ứng với biến động thương mại toàn cầu.

Doanh nghiệp xuất khẩu gỗ sang thị trường Hoa Kỳ cần chủ động tận dụng các hiệp định thương mại tự do để đa dạng hóa thị trường, UBND tỉnh Bắc Kạn sẽ tiếp tục kiến nghị Chính phủ, các bộ, ngành có biện pháp hỗ trợ kịp thời về mặt pháp lý, tài chính và kỹ thuật cho doanh nghiệp địa phương.

Bắc Kạn là tỉnh có diện tích rừng trồng lớn, hơn 102.000ha, tỷ lệ che phủ rừng cao nhất cả nước đạt hơn 73%. Những năm qua, Bắc Kạn đã thu hút nhiều doanh nghiệp chế biến gỗ để xuất khẩu, trong đó thị trường Hoa Kỳ có vai trò rất quan trọng đối với xuất khẩu các sản phẩm từ gỗ của địa phương này.