Nha đam là một trong 12 cây trồng, vật nuôi chủ lực của ngành nông nghiêp Ninh Thuận. Đây là cây trồng có đặc tính phù hợp với vùng đất khô, nắng nóng. Hiện tổng diện tích trồng nha đam toàn tỉnh Ninh Thuận khoảng 350ha, mỗi năm cung cấp trên 150 ngàn tấn bẹ cho nhà máy tại địa bàn tỉnh và các tỉnh, thành khu vực phía Nam để chế biến thành các sản phẩm nước giải khát, mỹ phẩm, dược phẩm…

Mùa hè năm nay, thời tiết nắng nóng kéo dài khiến nhu cầu tiêu thụ sản phẩm nha đam tăng cao. Nha đam là cây trồng cạn, rất phù hợp với vùng đất cát và cát pha ven biển có nhiều nắng như Ninh Thuận. Trước đây, các vườn trồng nha đam với mật độ từ 70.000 – 80.000 cây/ha, nhưng hiện nay các nhà máy chế biến không yêu cầu nhiều về chất lượng bẹ to nên bà con trồng với mật độ dày hơn để tăng năng suất.

Tại Ninh Thuận có Công ty Cổ phần Thực phẩm Cánh Đồng Việt (VietFarm) là doanh nghiệp hàng đầu tại Việt Nam chuyên sản xuất, chế biến và xuất khẩu nha đam. Doanh nghiệp này đã khai thác hiệu quả và nâng tầm giá trị cây nha đam với vùng nguyên liệu hơn 200ha đạt chứng nhận VietGAP, GlobalGAP và nhà máy chế biến nha đam lớn nhất Việt Nam đặt tại Khu công nghiệp Thành Hải (TP Phan Rang - Tháp Chàm). Công ty đã đầu tư dây chuyền và công nghệ sản xuất hiện đại đạt chuẩn quốc tế FSSC 22000, công suất đạt trên 120 tấn nguyên liệu mỗi ngày. Sản phẩm của VietFarm đã có mặt tại hơn 20 quốc gia trên thế giới và là đối tác tin cậy, cung cấp nguyên liệu cho các tập đoàn như Vinamilk, Nitifood…

Đến thăm ruộng trồng nha đam của ông Nguyễn Đăng Cảnh ở khu phố 5, phường Văn Hải (TP Phan Rang – Tháp Chàm), Chúng tôi thấy từng đống bẹ nha đam. Ông Cảnh cùng 2 thành viên trong gia đình khẩn trương ra ruộng từ sáng sớm thu hoạch nha đam để kịp giờ thương lái tới cân hàng. Ông Cảnh chia sẻ, cây nha đam được gia đình ông trồng đã hơn 10 năm nay, từ lúc trồng đến khi thu hoạch khoảng 6 - 8 tháng, mỗi lần thu từ 2 - 3 bẹ lá/cây. Sau đó, các hộ gia đình chăm sóc, dọn cỏ, bón phân, hái bỏ bẹ không đạt yêu cầu và cây con để các bẹ khác phát triển.

"Cứ sau 40 ngày gia đình tôi lại thu hoạch bẹ nha đam một đợt. Gia đình tôi trồng hơn 8 sào (8.000m2) nha đam, năm nay nhờ thời tiết thuận lợi, nguồn nước tưới đảm bảo nên cây nha đam sinh trưởng tốt, cho năng suất đạt 6 tấn bẹ/sào. Vừa qua, gia đình tôi đã thu hoạch 7 sào, được khoảng 42 tấn bán cho thương lái với giá 1.700 đồng/kg, cho doanh thu trên 71 triệu đồng. Diện tích còn lại gia đình tôi trồng thưa để bán lẻ cho thương lái các tỉnh với giá 2.500 - 2.800 đồng/kg, trọng lượng từ 0,8 - 1kg/bẹ (bẹ có màu xanh thẫm, thịt dày) để chế biến nước giải khát.

Bà Nguyễn Thanh Phượng, thương lái thu mua bẹ nha đam trên địa bàn phường Văn Hải và Mỹ Bình (TP Phan Rang - Tháp Chàm) cho biết, chi phí đầu tư cho 1 sào nha đam khoảng 10 triệu đồng, từ khi trồng đến khi thu hoạch khoảng 8 tháng, trồng một lần có thể thu hoạch kéo dài từ 2 – 5 năm. Nếu chăm sóc tốt, một sào nha đam (sào 1.000m2) cho năng suất từ 5 - 7 tấn/đợt thu, có thể thu hoạch từ 10 - 11 đợt/năm. Bà con được cho ứng vốn mua giống và phân bón để trồng, đến khi thu hoạch cơ sở thu mua sẽ cho người đến cắt và vận chuyển ra xe để chở về nhà máy. Sau khi trừ chi phí đầu tư phân bón, điện, nước..., lãi được trên 4 triệu đồng/sào/lứa.

Theo Sở NN-PTNT Ninh Thuận, nha đam là cây dễ trồng, dễ chăm sóc, thời gian từ khi trồng đến thu hoạch tương đối ngắn, rất phù hợp với điều kiện canh tác của người dân có ít vốn đầu tư, ít phải sử dụng nước tưới nên rất phù hợp ở vùng đất có khí hậu khô nóng như Ninh Thuận.

Hiện nay, ngành nông nghiệp Ninh Thuận đang phối hợp với các địa phương khảo sát vùng trồng, chuyển giao kỹ thuật, khuyến khích và hỗ trợ các hộ dân trồng cây nha đam theo tiêu chuẩn VietGAP; liên kết sản xuất giữa tổ hợp tác, hợp tác xã với các công ty tiêu thụ, đa dạng các sản phẩm chế biến từ nha đam để tiếp tục nâng cao hiệu quả sản xuất.