Sơn La là địa phương dẫn đầu cả nước về diện tích gieo trồng và sản lượng ngô hàng năm. Những năm qua, việc người dân đẩy mạnh sử dụng các giống ngô lai thay thế cho giống bản địa đã giúp gia tăng năng suất, chất lượng sản phẩm. Với đặc tính nhu cầu sử dụng nước tưới không cao, ít công chăm sóc, phù hợp với địa hình đồi núi có độ dốc lớn, cây ngô đang thực sự trở thành người bạn đồng hành tin cậy giúp nông dân Sơn La nói riêng, các tỉnh Trung du miền núi phía Bắc nói chung thoát nghèo bền vững.  

Theo phản ánh của người dân Sơn La, vụ ngô 2023, tỷ lệ bắp ngô bé, bắp kết hạt kém cao hơn so với mọi năm. Ảnh: Trung Quân.

Theo phản ánh của người dân Sơn La, vụ ngô 2023, tỷ lệ bắp ngô bé, bắp kết hạt kém cao hơn so với mọi năm. Ảnh: Trung Quân.

Tuy nhiên, năm 2023, thời tiết diễn biến thất thường đã khiến hoạt động sản xuất ngô của người dân trên địa bàn tỉnh Sơn La gặp nhiều khó khăn. Theo đó, đầu vụ nắng nóng, khô hạn kéo dài; đến giữa và cuối vụ xuất hiện mưa lớn kéo dài dẫn tới hiện tượng bắp ngô nhỏ, kết hạt kém, năng suất giảm so với bình quân mọi năm.

Ghi nhận tại địa bàn các huyện Bắc Yên, Mai Sơn, Sông Mã, Yên Châu, hiện tượng bắp ngô nhỏ, kết hạt kém không xẩy ra đại trà trên diện rộng mà chỉ cục bộ tại một số ruộng, trên nhiều giống ngô khác nhau.

Anh Và Bả Ty ở bản Túp Phạ, xã Huổi Một (huyện Sông Mã) cho biết vụ ngô năm nay, gia đình anh gieo trồng 1,5 tạ ngô giống (gồm 1 tạ giống ngô lai NK6253 của Công ty TNHH Syngenta Việt Nam; 50kg giống C.P. 511 và C.P. 311 của Công ty TNHH Hạt giống C.P. Việt Nam. Gia đình anh bắt đầu xuống giống vào khoảng cuối tháng 5 (dương lịch). Anh Ty cho biết khi vừa bón thúc lần 1 đã gặp mưa kéo dài nên phân bón bị rửa trôi, gia đình phải tiến hành bón lại sau đó.

Theo anh Ty, qua theo dõi thực tế trên ruộng cho thấy, tất cả các diện tích trồng 3 giống ngô đều có hiện tượng một số cây bắp bé, tỷ lệ kết hạt kém. Hiện tại, gia đình anh đã thu hoạch xong diện tích gieo 50kg hạt giống C.P. 511 và C.P. 311, thu được hơn 10 tấn ngô bắp. Diện tích trồng giống ngô NK6253 hiện chưa thu hoạch nhưng dự kiến năng suất cũng giảm so với các vụ trước đây.

“Những năm trước, gia đình gieo trồng 3 giống ngô này đều cho năng suất cao, trung bình 10kg giống thu được 7 - 8 tấn bắp. Năm nay, mưa nhiều vào những giai đoạn cây ngô cần bổ sung dinh dưỡng nhất nên phân bón bị rửa trôi, cây ngô không hấp thụ được dinh dưỡng nên phát triển kém, đây có thể là nguyên nhân dẫn tới năng suất giảm. Hi vọng giá bán ngô sẽ tăng để có thêm thu nhập bù đắp phần nào thiệt hại”, anh Ty nói.

Theo anh Và Bả Ty, bản Túp Phạ, xã Huổi Một (huyện Sông Mã) cho biết, vào những giai đoạn cây ngô cần bổ sung dinh dưỡng nhất đã xẩy ra mưa lớn kéo dài khiến phân bón bị rửa trôi. Ảnh: Trung Quân.

Theo anh Và Bả Ty, bản Túp Phạ, xã Huổi Một (huyện Sông Mã) cho biết, vào những giai đoạn cây ngô cần bổ sung dinh dưỡng nhất đã xẩy ra mưa lớn kéo dài khiến phân bón bị rửa trôi. Ảnh: Trung Quân.

Anh Lù A Bảy ở bản Pá Nó, xã Chiềng Cang (huyện Sông Mã) trồng 80kg các giống ngô C.P. 511, C.P. 311, C.P. 519 và NK6253 cũng chia sẻ: Gia đình anh xuống giống vào thời điểm cuối tháng 5 (dương lịch), khi ngô bước vào giai đoạn trổ cờ, tung phấn, phun râu thì gặp thời tiết mưa kéo dài. Sau thời điểm đó, nhiều cây ngô có hiện tượng bắp kết hạt kém. Hiện gia đình anh đã thu hoạch xong diện tích trồng tương đương 30kg giống nhưng chỉ thu được hơn 10 tấn bắp. Số diện tích còn lại năng suất dự kiến cũng sẽ thấp hơn so với mọi năm.

“Những năm trước, tôi trồng 80kg giống trung bình thu được hơn 50 tấn bắp. Tuy nhiên do năm nay thời tiết bất lợi nên ngô mất mùa, sản lượng chắc chắn không đạt được như năm trước. Các giống ngô này gia đình đã gieo trồng trong nhiều năm, kỹ thuật, quy trình canh tác không thay đổi, việc mất mùa là do ảnh hưởng của thời tiết mưa kéo dài”, anh Bảy phân tích.

Ông Vàng A Tĩnh, Trưởng bản Nhọt Có, xã Chiềng Cang thông tin: Tổng diện trồng ngô của bản hơn 54ha, được bà con gieo trồng gồm nhiều giống của các đơn vị cung cấp như C.P, Syngenta, Bayer... Mọi năm, trên tất cả các giống, hiện tượng một số cây ngô bắp kết hạt kém vẫn xảy ra nhưng chỉ lác đác trên ruộng, năm nay tỷ lệ này cao hơn.