Ông Huỳnh Tấn Đạt, Cục trưởng Cục Bảo vệ Thực vật (Bộ NN-PTNT) cho biết, ngày 19/8/2024, Nghị định thư về yêu cầu kiểm tra, kiểm dịch thực vật và an toàn thực phẩm đối với sầu riêng đông lạnh xuất khẩu từ Việt Nam sang Trung Quốc đã được ký kết nhân chuyến thăm chính thức của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm đến Trung Quốc. Sự kiện này có ý nghĩa to lớn đối với ngành sầu riêng của Việt Nam, hứa hẹn đột phá kim ngạch xuất khẩu trái cây này trong thời gian tới.

Bên cạnh đó, doanh nghiệp Việt Nam xuất khẩu sản phẩm đông lạnh cũng đỡ áp lực trong tuân thủ quy định về kiểm dịch thực vật (các sinh vật có nguy cơ gây hại đi kèm quả tươi) và có thể bán vào sâu trong nội địa Trung Quốc nhờ thời gian bảo quản dài.

Năm 2023, Trung Quốc đã chi khoảng 6,7 tỷ USD để nhập khẩu sầu riêng tươi từ các nước khác và 1 tỷ USD để nhập khẩu sầu riêng đông lạnh từ Thái Lan và Malaysia.

“Với Nghị định thư vừa được ký kết, với năng lực hiện tại và nhu cầu thị trường Trung Quốc dự báo kim ngạch xuất khẩu sầu riêng đông lạnh của Việt Nam ngay trong năm 2024 có thể đạt con số 300 triệu USD nếu sớm hoàn thành việc đăng ký doanh nghiệp để bắt đầu xuất khẩu”, ông Đạt nhận định.

Theo Cục trưởng Cục Bảo vệ Thực vật, Trung Quốc là một trong những thị trường tiêu thụ sầu riêng lớn nhất thế giới, với số lượng dân số đông đảo, nhu cầu tiêu dùng sầu riêng đông lạnh cao. Việc mở cửa thị trường sầu xuất khẩu sầu riêng đông lạnh nhằm tận dụng lợi thế của Việt Nam gần Trung Quốc, chi phí logistics giảm, sẽ tăng cạnh tranh với hàng của Thái Lan, Malaysia.

Tuy nhiên, ngành sầu riêng cấp đông Việt Nam cũng sẽ phải đối mặt với nhiều thách thức và cần phải được nhận diện và chuẩn bị ứng phó. Đặc biệt là vấn đề đảm bảo các yêu cầu về vệ sinh an toàn thực phẩm, quy trình đóng gói, truy xuất nguồn gốc và quy trình kiểm soát an toàn vệ sinh thực phẩm.

Theo Nghị định thư đã được ký kết, sầu riêng đông lạnh nhập khẩu vào Trung Quốc phải tuân thủ các tiêu chuẩn chất lượng và an toàn thực phẩm nghiêm ngặt. Điều này đòi hỏi các doanh nghiệp phải đầu tư vào quy trình sản xuất, bảo quản, và vận chuyển, đảm bảo sản phẩm đạt chuẩn theo yêu cầu Tiêu chuẩn Thực phẩm quốc tế và tuân thủ các yêu cầu của Nghị định thư.

Cục trưởng Cục Bảo vệ Thực vật Huỳnh Tấn Đạt lưu ý, trong thời gian tới, các doanh nghiệp xuất khẩu, cơ sở đóng gói, vùng trồng phải tuân thủ nghiêm ngặt các quy định tại Nghị định thư về yêu cầu kiểm dịch thực vật và an toàn thực vật đối với xuất khẩu sầu riêng đông lạnh từ Việt Nam sang Trung Quốc, đặc biệt là các điểm như:

Về sầu riêng đông lạnh: Bao gồm quả sầu riêng nguyên quả (có vỏ), sầu riêng xay nhuyễn (không có vỏ) và cơm sầu riêng (không có vỏ), có nguồn gốc từ các vùng trồng sầu riêng được đăng ký, quản lý và giám sát tại Việt Nam.

Nhiệt độ đông lạnh: Ở nhiệt độ -35°C hoặc thấp hơn trong ít nhất 1 giờ cho đến khi nhiệt độ lõi đạt -18°C hoặc thấp hơn và được duy trì mức nhiệt độ lõi từ -18°C trở xuống hoặc thấp hơn trong suốt quá trình bảo quản và vận chuyển theo các yêu cầu của Tiêu chuẩn Thực phẩm Quốc tế - "Quy phạm thực hành đối với chế biến và xử lý thực phẩm đông lạnh nhanh" (CAC/RCP 8-1976).

Phải tuân thủ các luật, quy định và tiêu chuẩn liên quan đến vệ sinh an toàn thực phẩm và kiểm dịch thực vật của Trung Quốc.

Các cơ sở sản xuất, chế biến, bảo quản sầu riêng đông lạnh xuất khẩu phải đảm được đăng ký mã số doanh nghiệp theo Lệnh 248 với Tổng cục Hải quan Trung Quốc (GACC).