Khái niệm tuyến trùng

Đây thực tế là động vật không xương sống, thuộc ngành Giun tròn. Kích thước của tuyến trùng nhỏ hơn 1mm. Chỉ nhìn thấy nó khi quan sát qua kính hiển vi.

Lần đầu tiên tuyến trùng được tìm thấy là vào năm 1745. Loại động vật đặc biệt này đã được phát hiện bởi nhà khoa học  F.Needham. Ông phát hiện khi đang quan sát hạt lúa mì bằng kính hiển vi thì bỗng thấy các sinh vật như giun đang hoạt động tại các vị trí biến dạng của lúa.

Về cơ bản tuyến trùng được chia thành 2 loại chính. Đó là loại có lợi và có hại (nhóm ký sinh thực vật). Chúng thường sống ở tế bào cây trồng, chích, hút và bơm độc tố đến rễ cây. Từ đó làm rễ bị nghẽn mạch, phình to tạo các khối u sần hay hoại tử làm ảnh hưởng đến sinh trưởng.

Tuyến trùng tồn tại, sinh trưởng phải tùy thuộc vào các yếu tố khác nhau. Ví dụ như độ ẩm đất, số lượng rễ cây, độ pH, oxy trong đất,…Chúng không tồn tại ở đất khô nhưng lại sống tốt trong đất với độ ẩm 100%. Nếu rễ cây phát triển mạnh thì mật độ tuyến trùng sẽ cao hơn. Đặc biệt tuyến trùng gây hại thường ký sinh theo 3 con đường chính. Bao gồm:

• Nội ký sinh: Chui vào rễ chích hút tế bào
• Ngoại ký sinh: Di chuyển bên ngoài môi trường khi cần thiết sẽ chích hút rễ mà không chui vào trong.
• Bán nội ký sinh: Chui phần đầu vào trong rễ, phần thân bên ngoài môi trường.

Tác hại của tuyến trùng đối với cây trồng

Vậy những tác hại của tuyến trùng là gì? Mọi người cần đặc biệt chú trọng đến những nhóm động vật không xương sống này. Bởi lẽ tuyến trùng sẽ tấn công trực diện vào bộ phận rễ của cây trồng và dẫn đến nhiều tác hại nghiêm trọng. Trong đó những tác hại đáng chú ý là:

• Gây ra những nốt sần trên rễ
• Làm rễ cây thối nhũn
• Cây kém phát triển
• Cây héo úa, thiếu sức sống
• Bị xoắn lá, vàng lá
• Rụng lá sớm
• Chết mầm
• …

Trên thực tế tuyến trùng thường không làm chết cây ngay khi chúng xâm nhập. Nhưng mà chúng có thể ngăn chặn sự phát triển của cây dẫn đến việc cây còi cọc. Những triệu chứng này cũng không xuất hiện đồng loạt trên cây.

Đặc biệt có một mối nguy hại lớn hơn vì chúng còn có thể tạo ra những vết thương liên hoàn khác ngay trên rễ cây. Đây có thể coi là gián tiếp mở cửa cho các vi sinh vật có hại khác dễ dàng tiếp tục tấn công xâm nhập vào cây trồng. Từ đó cây trồng sẽ có khả năng cao mắc các bệnh nguy hại khác. Thậm chí còn truyền vi rút gây hại cây trồng.

Vậy nên có thể nhận định tuyến trùng là nền tàng dẫn đến nhiều bệnh hại khác cho cây trồng. Theo đó nguyên lý cây yếu đi cùng hệ miên dịch yếu. Một khi cây không có sức đề kháng thì việc chống cự lại được các dịch bệnh là điều không thể. 

Cách phòng trừ tuyến trùng gây hại cho cây hiệu quả

Tuyến trùng có hại quả thực gây ra nhiều mối hiểm nguy cho cây trồng. Nếu bà con không thực hiện các biện pháp phòng trừ sẽ dẫn đến nhiều hệ lụy “tiền mất tật mang”.

Phòng trị tuyến trùng bằng phương pháp canh tác khoa học

Biện pháp canh tác phòng trị tuyến trùng là gì? Đây chính là cách thức canh tác cây trồng sao cho khoa học và hợp lý nhất, ngăn chặn tuyến trùng có hại hình thành. Tức là khi canh tác bà con cần chọn giống cây sạch bệnh. Bà con nên ưu tiên giống có khả năng chịu bệnh tốt. Thường ngày bà con cũng cần kiểm tra và vệ sinh đồng ruộng cẩn thận. Các nông cụ khi sử dụng cần xử lý cẩn thận tránh chứa các vi khuẩn gây hại.

Để phòng bệnh tốt nhất bà con nên luân canh, xen canh cây trồng.  Kết hợp với đó là  làm mô đất để hỗ trợ cây thoát nước. Thường ngày phân bón sử dụng bà con phải đảm bảo rằng đã hoai mục. Phân bón hóa học nên bón cân đối, nước cũng phải cung cấp hợp lý và kiểm tra độ pH thường xuyên, định kỳ. Nhất là đối với các loại cây ăn quả.  Như vậy có thể tạo điều kiện ngoại cảnh không lý tưởng hạn chế tuyến trùng phát triển.

Đặc biệt khi làm đất canh tác bà con nên giữ cỏ trong vườn. Đây là bí quyết giúp phân tán mật độ tuyến trùng tấn công đến “mục tiêu cây trồng”. Không những thế theo một nghiên cứu các loại cỏ bản địa còn mang trong mình những vi sinh, hoạt chất đối kháng tiêu diệt nấm, vi sinh gây hại. Thậm chí cỏ còn có thể tạo môi trường để nấm và vi sinh tốt phát triển, tạo độ tơi xốp cho đất.

Biện pháp vật lý

Đây là phương pháp được thực hiện dựa vào sự tương thích của tuyến trùng cùng nhiệt độ và môi trường. Phương pháp này có tác dụng là  hạn chế sự phát sinh của tuyến trùng và tiêu diệt tuyến trùng cơ bản.

Theo như nghiên cứu, thực tế tuyến trùng rất mẫn cảm với nhiệt độ. Hầu hết tuyến trùng sẽ không chịu được khi nhiệt độ trong môi trường sinh sống của chúng chạm ngưỡng trên 600 độ C. Do đó các biện pháp xử lý nhiệt luôn mang đến hiệu quả rất cao. Tuy nhiên bà con nên lưu ý biện pháp này có chi phí khá cao và thời gian hơi dài.

Biện pháp xử lý sinh học

Biện pháp xử lý sinh học tuyến trùng là gì?  Đây là biện pháp dựa theo nghiên cứu thiên địch tuyến trùng. Việc này có tầm quan trọng cực kỳ lớn nhằm xác định các thiên địch có thể làm giảm mật độ quần thể ngăn chặn tác hại do tuyến trùng ký sinh. Hay nói một cách dễ hiểu hơn là bà con hãy sử dụng các loại cây có tính kháng tuyến trùng để trồng.

Vậy những loại cây ấy là cây gì?  Đáp án cho bà con chính là:

• Cây củ đậu
• Cây ruốc cá
• Cây sầu đâu rừng
• Cây bông cúc vạn thọ
• Cây thầu dầu.
• Sao nhái
• …

Đây là các cây được nhận định là có thể xua đuổi được tuyến trùng hiệu quả.

Biện pháp sinh học xử lý tuyến trùng

Một khi phát hiện cây trồng đã bị tuyến trùng xâm nhập bà con nên sử dụng biện pháp sinh học để xử lý triệt để, nhằm giảm chi phí về lâu dài.  Đó là dùng đến các loại thuốc sinh học đối kháng đặc trị được các chuyên gia nghiên cứu đưa ra.

- CHẾ PHẨM TUYẾN TRÙNG PALILA 500SL đặc trị tuyến trùng, gồm có các thành phần như Paecilomyces Lilacinus > 10⁸ cfu/ml, Chaetomium > 10⁸ cfu/ml, Trichoderma > 10⁷ cfu/ml, và có bổ sung tập đoàn vi sinh đặc hiệu xử lý tuyến trùng. Paecilomyces tìm bảo vệ rễ non và tiết dịch tiêu diệt tuyến trùng, nó sẽ hiện diện với mật độ cao và phát triển mạnh ở vùng rễ của cây và phát triển ngay trên rễ. Ngay cả khi rễ phát triển dài hơn 1m phía dưới mặt đất thì chúng vẫn có thể tồn tại và còn hiệu lực cho đến 18 tháng sau khi sử dụng.– Cạnh tranh nguồn thức ăn. Tiết chất kháng sinh gây chết nấm gây hại rồi tiếp tục tiết Enzym phân hủy và ăn xác nấm gây hại. Tăng đề kháng cho rễ kháng các nấm hại xâm nhập cùng tuyến trùng. Nấm Chaetomium và Tricoderma và các nấm có lợi khác cũng tấn công tuyến trùng bằng cách tiết chất kháng sinh gây chết tuyến trùng, sau đó bao vây với số đông rồi giết chết tuyến trùng, gọi là cơ chế thắt chặt cổ tuyến trùng. Cải tạo nâng PH đất , tạo môi trường tốt cho vi nấm có lợi phát triển. Cách dùng: đổ tưới ướt gốc, thích hợp tưới nhỏ giọt, khi sử dụng thường xuyên sẽ có hiệu quả rõ rệt. Loại thuốc này có một số công dụng chính như đặc trị tuyến trùng, cải tạo đất, cân bằng ion trong đất, giúp bảo vệ và phát triển bộ rễ thực vật.

- ĐẶC TRỊ TUYẾN TRÙNG SINH HỌC PALILA 500WP, gồm thành phần Paecilomyces Lilacinus.  Nấm Paecilomyces Lilacinus có khả năng sản xuất các loại enzyme để phân hủy lớp vỏ và vỏ trứng của chúng. Hai enzyme quan trọng cho quá trình xâm nhiễm của nấm là chitinase và protease. Có thể đổ tưới gốc hoặc trộn với phân hữu cơ rải gốc, chú ý luôn giữ ẩm cho đất.

- MULTI FUNCTION GREEN EARTH, gồm các bảo tử tập đoàn vi sinh có lợi cho đất, cải tạo đất thành môi trường không thích hợp với tuyến trùng, kích thích bộ rễ cực đại, đồng thời  tác dụng trừ tuyến trùng và mầm bệnh trong đất.

-MOCABI SL, gồm các thành phần như Cheatomium, Tricoderma. Loại thuốc này cũng có cơ chế tấn công tuyến trùng bằng cách tiết chất kháng sinh gây chết tuyến trùng, sau đó bao vây với số đông rồi giết chết tuyến trùng, đây gọi là cơ chế thắt chặt cổ tuyến trùng.

Kết luận

Đây là nhóm động vật rất phức tạp và là mối nguy hại lớn dẫn đến nhiều mầm bệnh cho cây trồng. Vậy nên bà con hãy áp dụng ngay các cách phòng trị và gợi ý trên để đảm bảo cây được phát triển toàn diện nhất.

Nguồn: internet